Soms lijkt niets te lukken, stapelen de obstakels zich op en lijken je doelen steeds verder uit het zicht te raken. En daar ben je dan zelf de oorzaak van. Ik ben mijn eigen vijand, dat begin ik nu door te krijgen. Ik heb namelijk een patroon; Ik stel mezelf doelen, zodat ik weet wat ik moet doen. En vervolgens doe ik dat dan gewoon niet, waardoor ik (logisch) mijn doel niet haal en mezelf daar heel rot om ga voelen. Het probleem: zelfsabotage.
Zelfsabotage
Dit zijn de meest voorkomende vormen van zelf sabotage:
- 1. Negatieve overtuigingen over jezelf
Wanneer je overtuigd bent dat je iets niet kan, dat je lui bent, dat je niet met een computer kunt werken,… dan zal je er een self-fulfilling prophecy van maken en je kunt jezelf niet gemotiveerd krijgen om verandering in het probleem te krijgen…2. Vooroordelen over mensen of dingen die je nog niet kent
Vaak draaien situaties compleet anders uit dan je verwachtte. Soms kan dat voor een aangename verrassing zorgen en een andere keer bezorgt het je drie slapeloze nachten. Misschien ben je je bewust dat je bepaalde veronderstelde ideeën of verwachtingen hebt over situaties of mensen, en toch blijf je conclusies trekken voordat je het plaatje compleet hebt…3. Arrogantie
Sommige mensen werden vroeger op een negatieve manier geprezen voor hun prestaties en zijn daardoor erg onzeker. De snelste manier om hiermee (onbewust) om te gaan is een groot ego aankweken. Om hun onzekerheid te verbergen, stellen zij zich arrogant op naar anderen, hoewel ze weten dat dit de relatie met anderen niet ten goede komt…4. Jezelf ontmoedigen nog voordat je actie ondernam
Alles wat jou tegenhoudt om actie te ondernemen, dient jou meestal niet. Maar in de meeste alledaagse omgevingen waar inzet en betrokkenheid de gebruikelijke wegen naar succes zijn, kun je nergens komen zonder te proberen. Toch geef je jezelf geen kans om het te proberen…5. Een negatieve kijk op het leven hebben
Een negatieve kijk verhindert je om objectief te kunnen zijn. Bij de te lang gekookte aardappelen zeg je liever “ik kan niet eens een fatsoenlijke maaltijd bereiden” dan “ik heb vandaag twee heel fijne gesprekken gehad, dus wat maakt deze imperfecte maaltijd uit?”…6. Drijven op instant bevrediging
Je kunt niet leven zonder je dagelijkse reep chocolade, ondanks je besef dat dit jou niet zal doen afslanken. En je kocht door je ongeduld iets op afbetaling waardoor je uiteindelijk het dubbele van de prijs betaalde. Er is een groot verschil tussen leven in het moment en je toekomst te saboteren, en toch blijf je vaak voor het laatste kiezen…7. Schadelijk Relaties in stand houden
Soms heb je van die vriend(inn)en waardoor je al heel lang een groot energieverlies lijdt omdat ze je steeds ontmoedigen of nooit je geleende spullen terugbrengen. Ondanks je ongelukkige gevoel hierover kun je het toch niet opbrengen om voor jezelf te kiezen en het contact te verbreken…8. Uitstellen
Als je dingen uitstelt, zoals een afspraak met je bank maken of een rapport voor een klant schrijven, weet je dat je er niet goed aan doet en dat er kans is op negatieve gevolgen in de toekomst. En toch blijf je dingen uitstellen…
Oplossing
Ik herken mezelf in zeker 6 van de 8 soorten zelfsabotage. Oei….De oplossing is helaas niet heel makkelijk:
1. Identificeer het gedrag dat je ervan weerhoud om je doelen te bereiken.
Stel je doel is om een boek te schrijven. Maar in plaats van dat je daadwerkelijk aan het schrijven bent, ben je elke mogelijke serie op Netflix aan het kijken. Met gedachten dat je niet zo streng moet zijn voor jezelf en dat je af en toe ook rust moet nemen probeer je dit naar jezelf goed te praten. Het gedrag is dus het ontwijken van schrijven, door jezelf af te leiden met het kijken van series.
2. Vraag aan jezelf wat je positieve intentie hier is en welke gevoelens je probeert te vermijden.
In het geval van niet aan het werk gaan en Netflix series kijken, is de positieve intentie rust, stress vermijden en simpelweg entertainment. Gevoelens van angst om te falen, frustratie of stress probeer je te vermijden.
3. Schrijf een lijst met de nadelen en angsten.
Maak duidelijk voor jezelf dat als je deze gewoonte niet verandert, het op lange termijn nog veel meer pijn zal opleveren dan de pijn die je nu probeert te vermijden. Als dat boek niet geschreven wordt heeft dat invloed op je zelfvertrouwen en eigenwaarde. Zorg ervoor dat dit goed tot je doordringt, zodat je de verandering kan maken. Zijn deze gevolgen het waard in vergelijking met de angsten die je moet doorstaan wanneer je er voor kiest wel je doel achterna te gaan? Wat is het ergste dat er kan gebeuren?
4. Doorbreek je patroon.
Om oude gewoontes en patronen te doorbreken kun je iets doen dat voor je brein compleet onverwachts is. Zodra je je patroon herkent, doe je iets compleet onverwachts. Voel je als je ’s ochtends opstaat al de behoefte om jezelf weer te verstoppen achter de Netflix series? Ga zingen, spring door de kamer, ren een rondje naar buiten, neem een ijskoude douche. Het maakt niet uit wat! Het klinkt gek, maar dit haalt je uit je dagelijkse patroon. Het geeft je nieuwe energie en zet je weer terug achter het stuur.
5. Installeer een nieuw patroon.
Zodra je het oude patroon hebt doorbroken door iets geks en onverwachts te doen, leer je jezelf het nieuwe patroon aan. Conditioneer jezelf om andere gevoelens te hebben bij het idee dat je dat boek gaat schrijven. In plaats van er de labels moeilijk of onmogelijk aan te hangen, zeg je tegen jezelf dat het een uitdaging is of een manier van zelfontwikkeling en ontdekking. Je kunt het zien als spelen. Je leert je brein dat pijn komt door het niet te doen, in plaats van door het wel te doen.
Het gaat er dus vooral om je gedachtepatroon te doorbreken, en nieuwe patronen te creëren. Of, zoals o.a. Tony Robbins zei:
